มนุษย์เป็นสัตว์สังคมที่อาศัยอยู่รวมกันเป็นกลุ่ม มีการติดต่อสื่อสารระหว่างกลุ่มมนุษย์ด้วยกันเอง โดยอาศัยเสียง พฤติกรรมที่แสดงออกตลอดจนสัญลักษณ์ที่มนุษย์ประดิษฐ์ขึ้นในรูปของตัวอักษร นอกจากนี้แล้วยังรู้จักการแลกเปลี่ยนสิ่งของระหว่างกัน ไม่ว่าจะเป็นของกินของใช้ โดยเริ่มแรกเป็นการแลกเปลี่ยนสิ่งของกับสิ่งของ ต่อมาเริ่มรู้จักผลิตวัตถุที่เป็นสื่อในการแลกเปลี่ยนซื้อขายสินค้าระหว่างกัน ที่เรียกกันว่า “เงิน” ที่เรียกว่าเงินก็เนื่องมาจากส่วนใหญ่ผลิตมาจากแร่โลหะเงิน การยอมรับโลหะเงินว่าเป็นสื่อกลาง ในการซื้อขายแลกเปลี่ยนอย่างกว้างขวางในสังคมต่างๆนี้ มีผลช่วยให้การแลกเปลี่ยนสินค้า กระทำกันได้กว้างขวางมากขึ้น การค้าระหว่างหมู่บ้านและเมืองต่างๆ จึงเจริญขึ้น ก่อเกิดเป็นชุมชนขนาดใหญ่ เป็นอาณาจักร แว่นแคว้นขึ้นมา โดยเงินตรายุคแรกเริ่มนั้นก็ใช้ก้อนโลหะเงินเป็นสื่อกลางในการแลกเปลี่ยน ราคาจะมากจะน้อยก็เทียบกับน้ำหนักของโลหะเงินนั้น ต่อมาจึงรู้จักทำสัญลักษณ์บนตัวโลหะเงินจึงทำให้ก้อนโละเปลี่ยนไปเป็นเหรียญกษาปณ์ โดยเหรียญกษาปณ์รุ่นแรกๆของโลกจากที่มีการขุดค้นพบเป็นเหรียญกษาปณ์ของชาวลิเดียซึ่งเป็นอาณาจักรโบราณเมื่อ 2,700 ปีที่แล้ว มีที่ตั้งอยู่ในประเทศตูรกีในปัจจุบัน ชาวลิเดียได้นำโลหะเงินผสมทองคำที่ได้จากธรรมชาติมาตัดแบ่งตามขนาดและน้ำหนักตามมาตรฐานของทางราชการ แล้วประทับตราของกษัตริย์ลิเดียลงไปเพื่อรับรองหรือยืนยันในความเป็นมาตรฐานของก้อนเงินนั้น นอกจากนี้ก็มีการผลิตเหรียญกษาปณ์เงินและเหรียญกษาปณ์ทองออกมาใช้ด้วย การผลิตเหรียญกษาปณ์ของชาวลิเดียนได้กลายมาเป็นต้นแบบในการผลิตเหรียญกษาปณ์ของอาณาจักรอื่นๆในเวลาต่อมา
เหรียญกษาปณ์ชาวลิเดียนตรารูปหัวสิงโต
ชาวกรีกนับเป็นพวกที่มีวิทยาการค่อนข้างก้าวหน้า และเป็นปฐมบทของนักปราชญ์คนสำคัญของโลกหลายคน เป็นพวกแรกๆที่นำระบบการผลิตเหรียญของชาวลิเดียมาใช้ โดยมีเหมืองแร่เงินขนาดใหญ่เป็นของตนเองจึงสามารถผลิตเหรียญกษาปณ์เงินได้เป็นจำนวนมาก ประกอบกับการค้าได้เจริญเติบโตเป็นอย่างมาก พวกพ่อค้าก็นำเงินตราของตนเองเดินทางไปค้าขายยังเมืองท่าต่างๆทำให้ระบบการผลิตเหรียญทั้งรูปลักษณ์พิกัดราคาได้แพร่หลายออกไป
เหรียญกษาปณ์ของชาวกรีก มักมีรูปเคารพของเทพเจ้า
ต่อมาชาวโรมันซึ่งเป็นชนชาติที่ได้ชื่อว่าเชี่ยวชาญในการรบและการค้าได้นำระบบการผลิตเหรียญกษาปณ์มาใช้ยังอาณาจักรของตนประกอบกับการที่อาณาจักรโรมันได้แผ่ขยายอิทธิพลจนมีอาณาเขตกว้างขวางทั้งในยุโรป แอฟริกาเหนือและ เอเชีย ระบบการผลิตเหรียญที่เป็นแบบแผนเดียวกันนี้จึงได้แพร่กระจายออกไปอย่างกว้างขวาง เหรียญของชาวโรมันจะมีรูปของกษัตริย์ทรงเครื่องเเบบนักรบ ซึ่งบ่งบอกถึงความเป็นชนชาติเเห่งนักรบ
เหรียญกษาปณ์ชาวโรมัน
ในอินเดียเองในสมัยพุทธกาลก็ยังมีบันทึกถึงการใช้เหรียญกษาปณ์ที่สมัยนั้นเรียกกันว่า “เงินกหาปณะ” ซึ่งเป็นที่มาของคำว่า “กษาปณ์” ในปัจจุบัน ตามจารึกพุทธศาสนาเคยบันทึกไว้ว่าเมื่อคราวที่อนาถบิณฑิกเศรษฐีจะสร้างเวฬุวันมหาวิหารถวายพระพุทธเจ้านั้น ได้ใช้เงินกหาปณะจำนวนมากในการซื้อที่ดินเพื่อสร้างวัดโดยเงินที่ใช้ซื้อที่ดินจะเท่ากับเงินกหาปณะที่ปูเต็มพื้นที่ที่ต้องการสร้างวัด เงินกหาปณะมีรูปร่างทั้งกลมและสี่เหลี่ยม โดยมีการตัดโลหะเงินให้ได้ตามขนาดที่ต้องการแล้วประทับตราของเมืองหรือแว่นแคว้นนั้น เงินกหาปณะนี้ใช้ต่อเนื่องมาจนถึงสมัยของพระเจ้าอโศกมหาราชผู้ซึ่งอุปถัมภ์ค้ำชูพุทธศาสนาเป็นอย่างที่สุดจนทำให้ศาสนาพุทธเจริญถึงขีดสุดและสามารถเผยแผ่ไปยังที่อื่นๆทั่วโลก
เงินกหาปณะในสมัยพุทธกาลรูปร่างกลม
ในสมัยของพระเจ้ากนิษกะแห่งราชวงศ์กุษาณะ ผู้ซึ่งได้ชื่อว่าพระเจ้าอโศกมหาราชองค์ที่ 2 พระองค์ได้ทรงทำนุบำรุงพุทธศาสนาเป็นอย่างดี มีการสร้างพระพุทธรูปและเงินตราต่างๆที่มีรูปของพระพุทธเจ้าอยู่บนเหรียญ
เหรียญทองแดงที่มีรูปของพระเจ้ากนิษกะ
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น