อาณาจักรศรีเกษตรเป็นอาณาจักรโบราณของชาวปะยูหรือผิว เป็นอาณาจักรเก่าแก่ที่เจริญรุ่งเรืองในช่วงเดียวกันกับอาณาจักรฟูนัน แต่เป็นที่รู้จักกันน้อยเนื่องจากมีอาณาเขตที่ไม่กว้างขวางมากนัก ศูนย์กลางของอาณาจักรอยู่ที่เมืองศรีเกษตร ปัจจุบันคือเมืองเมืองฮมอซา (Hmawza) ซึ่งอยู่ห่างจากเมืองแปร (Prome) ไปทางใต้ 6 ไมล์ มีอาณาบริเวณครอบคลุมบริเวณลุ่มแม่น้ำอิระวดีในภาคกลาง และภาคใต้ ของประเทศพม่าในปัจจุบัน ชนชาติปะยู นับถือพระพุทธศาสนา ได้รับความเจริญทางอักษรศาสตร์จากอินเดีย ชนชาติปะยูมีเชื้อสายเดียวกับพม่าโดยอพยพลงมาจากทิเบตและทางตอนใต้ของจีน ในยุคที่รุ่งเรือง อาณาจักรนี้มีอำนาจปกครอง เกือบตลอดแหลมมลายู จากนั้นถูกชนชาติมอญและอาณาจักรน่านเจ้ารุกรานและเริ่มเสื่อมถอยลงเรื่อยๆ หลังจากนั้นก็ตกอยู่ในอำนาจของชนชาติพม่า ซึ่งก็คืออาณาจักรพุกามนั่นเอง
เงินตราของอาณาจักรศรีเกษตร ทำจากโลหะเงิน มีสองขนาดคือ ขนาดใหญ่และขนาดเล็ก ช่วงแรกของการสร้างเหรียญชาวปะยูคงนับถือศาสนาพราหมณ์เหมือนกับอาณาจักรอื่นๆในบริเวณใกล้เคียงกัน ต่อมาจึงหันมานับถือศาสนาพุทธ เห็นได้จากเหรียญที่ผลิตขึ้นจะมีรูปเคารพในศาสนาพราหมณ์ การผลิตเหรียญใช้วิธีตอกตรา โดยตัดแผ่นเงินตามน้ำหนักแล้วสอดวางไว้บนทั่งที่มีแม่พิมพ์ด้านล่างและตอกแม่ตราด้านบนด้วยค้อน แผ่นโลหะเงินจะประทับติดรูปจากแม่พิมพ์ทั้งสองด้าน การผลิตเหรียญแบบนี้ทำให้เหรียญของชาวศรีเกษตรมีลักษณะโค้งงอคล้ายกับกระทะ เงินตราศรีเกษตรมีลักษณะเป็นเหรียญเงินกลม ด้านหนึ่งเป็นรูปภัทรบิฐหรือบัลลังก์(บางเอกสารบอกว่าเป็นกลองพราหมณ์)ภายในกรอบที่ล้อมด้วยจุดไข่ปลา อีกด้านหนึ่งเป็นรูปปราสาทมีรูปสังข์หรือรูปศิวะลึงค์อยู่ภายในศิวะลึงค์นั้นเป็นรูปเคารพแทนองค์พระศิวะ ซึ่งทำให้สันนิษฐานได้ว่าคนในอาณาจักรศรีเกษตรสมัยแรกเริ่มนั้นน่าจะนับถือศาสนาพราหมณ์ไศวะนิกาย ซึ่งนับถือพระศิวะเป็นเทพเจ้าสูงสุด ตัวปราสาทเปรียบเสมือนเขาพระสุเมรุหรือเขาไกรลาสอันเป็นสถิตของพระศิวะ ด้านล่างเป็นพื้นน้ำซึ่งเปรียบเมือนมหานทีสีทันดร ซึ่งอยู่ล้อมรอบเขาพระสุเมรุ ด้านซ้ายขนาบด้วยวิวัชระ(อาวุธมีปลายแหลมทั้งสองด้าน)ซึ่งเป็นอาวุธของพระอินทร์ที่เป็นหัวหน้าของเทวดาทั้งปวงเป็นสิ่งแทนเทพแห่งการต่อสู้หรือเรียกง่ายๆว่าฝ่ายบู๊นั่นเอง ด้านขวาขนาบด้วยหอยสังข์ซึ่งเป็นอาวุธของพระพิฆเณศโอรสของพระศิวะเป็นเทพแห่งการสร้างสรรค์ศิลปะหรือเรียกง่ายๆว่าฝ่ายบุ๋น ด้านบนเป็นพระอาทิตย์และพระจันทร์เปรียบให้เห็นว่าในโลกมีทั้งกลางวันและกลางคืน เห็นมั้ยล่ะครับว่าเหรียญเงินของศรีเกษตรแสดงให้เห็นถึงงานฝีมือและศิลปวัฒนธรรมที่สะท้อนความเชื่อของผู้คนได้เป็นอย่างดี
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น